5 Gouden Regels

Home / 5 Gouden Regels

Als een dierbare overlijdt, komt er van alles op je af. Allerlei zaken moeten geregeld worden. Iedereen wil wat van je. Maar snel beslissen hoeft niet. Het is beter om de eerste uren helemaal niets te doen. Alleen als je wil, kun je de ogen van de overledene sluiten. Met een omslagdoek kun je ervoor zorgen dat de mond dicht blijft. Als de persoon een kunstgebit heeft, kun je die het beste laten zitten. Bekijk dan rustig de situatie met behulp van onze 5 gouden regels. 

 

1. Teken nergens voor

Zet nergens een handtekening onder. Niet op papieren van de uitvaartondernemer. Niet op papieren van de bank. Teken ook niets van het verpleegtehuis. Teken geen enkel document dat voor je wordt neergelegd. Waarom is dit belangrijk?

  • Wanneer je als nabestaande of mantelzorger een handtekening zet, ben je hoofdelijk aansprakelijk. Dat betekent dat jij alle kosten moet betalen. Ook als je geen geld hebt, worden de kosten aan jou doorberekend. In een gunstige situatie krijg je een betalingsregeling aangeboden. In een slechte situatie komt de deurwaarder langs om het geld te halen. Ook kan beslag worden gelegd op je salaris.
  • Daarnaast is het mogelijk dat de overledene een schuld heeft. Als je documenten hebt getekend van de bank, komt de schuld op jouw naam te staan. Dat betekent dat jij de schuld moet afbetalen.
  • Heb je iets getekend? Dan heb je de erfenis aanvaard. Het is niet meer mogelijk om de erfenis te verwerpen, bijvoorbeeld bij een schuld. Het is ook niet meer mogelijk om de erfenis onder specifieke voorwaarden te aanvaarden. Dat heet beneficiair aanvaarden.

2. Regel niets voor de overledene

Het liefste wil je alles zo snel mogelijk regelen als een dierbare is overleden. Zo wil je de uitvaart regelen, het huis opruimen of de laatste huur betalen. Toch is het beter om helemaal niks te regelen. Het is belangrijk dat eerst duidelijk wordt hoe het zit met de erfenis. Waarom is wachten belangrijk?

  • Volgens de wet ben je (financieel) aansprakelijk voor alles wat je regelt.
  • Denk goed na over het aanvaarden van de erfenis. Misschien erf je een schuld.
  • De erfenis kun je ook per ongeluk aanvaarden, bijvoorbeeld door de telefoon van de overledene te gebruiken.
  • Daarna is het niet meer mogelijk om de erfenis te verwerpen. Of om het te aanvaarden onder bepaalde voorwaarden (beneficiair aanvaarden).

3. Betaal niets

Betaal geen rekeningen van de overledene. Betaal geen huur, geen energierekening en geen telefoonrekening. Betaal nog even niets. Waarom is dit belangrijk?

  • Meestal houdt de betalingsverplichting op als iemand overlijdt. Dat betekent dat je voor niks betaalt.
  • Betaal je toch? Dan zou de overeenkomst op jou als erfgenaam kunnen overgaan. Daarmee word jij aansprakelijk voor de verplichtingen.
  • Als je bijvoorbeeld de huur betaalt, dan heb je volgens de wet de erfenis aanvaard.
  • De kans bestaat dat je een schuld erft.
  • Het is niet meer mogelijk om de erfenis te verwerpen of beneficiair te aanvaarden.

4. Haal geen spullen uit het huis van de overledene

Een oude foto, een boek of een kleinigheidje weghalen uit het huis van de overledene lijkt niet zo erg. Toch kun je daar beter mee wachten. Waarom is dit belangrijk?

  • Zodra je iets uit het huis weghaalt, heb je de erfenis aanvaard. Ook als de spullen financieel niks waard zijn.
  • Het is mogelijk dat je van diefstal wordt beschuldigd, bijvoorbeeld door andere nabestaanden.
  • Misschien erf je een schuld.
  • Als je spullen hebt weggehaald, kun je de erfenis niet meer weigeren of beneficiair aanvaarden.

5. Regel alleen de uitvaart

Ben je direct familielid (nabestaande in de eerste graad) of heb je de erfenis van de overledene aanvaard? Dan ben je verantwoordelijk voor de kosten van de begrafenis of crematie. Dit heet ook wel lijkbezorging. Heeft de overledene misschien een schuld? Of weet je niet wat de financiële situatie van de overledene is? Regel dan echt alleen de uitvaart. Hierop is er een uitzondering! Zijn de directe familieleden niet in staat om de uitvaart te regelen (niet handelingsbekwaam) of hebben ze er geen geld voor? Bel dan de gemeente voor hulp. Er wordt een familiegesprek gehouden, waarin wordt besproken hoe de familie het kan oplossen. Soms kan gebruikgemaakt worden van de bijzondere bijstand, om de familie te helpen om de uitvaart te betalen.

Samenvattend

Regel alleen de uitvaart als iemand komt te overlijden. Wees daarbij heel erg voorzichtig. Al snel heb je een erfenis aanvaard en draai je op voor allerlei kosten. Misschien erf je zelfs de schulden van de overledene. Zelfs als je de auto van de overledene gebruikt, of haar of zijn telefoon gebruikt, kan dat betekenen dat je de erfenis aanvaardt. Met alle gevolgen - en dus kosten – van dien.  

Wat kun je wel doen?

Er zijn een heleboel dingen die je beter niet kan doen. Maar er zijn gelukkig ook dingen die je wel kan doen.

  • De dood vaststellen

Iedereen mag vaststellen dat een ander dood is. Daarna bel je de huisarts die een overlijdensverklaring afgeeft. Dit geldt alleen als er sprake is van een natuurlijke dood.

  • Aangifte doen van overlijden

Is bekend wanneer de uitvaart is? Ga dan met de overlijdensverklaring van de (huis)arts en jouw eigen ID naar de gemeente van overlijden. Je geeft door waar en wanneer de uitvaart is. Sommige gemeenten vragen een bewijs. Dan koop je de akte van overlijden en een verlof (toestemming) voor begraven of cremeren. Bewaar de akte en geef het verlof aan begraafplaats/crematorium op de dag van de uitvaart. Bewaar ook het ID of persoonsgegevens van de overledene. Die heb je samen met de akte van overlijden, later nodig.

  • Verzorgen

Verzorgen, kleden, in de kist overleggen en zelfs thuis opbaren. Dat kan al met eenvoudige koelelementen van de koelbox op het lichaam van de overledene. Maar er zijn ook speciale koelplaten te huur voor een opbaring op bed of voor onder de kistbodem.

  • Vervoer

Het is niet verplicht om een overledene in een rouwauto te vervoeren. Het mag ook met eigen vervoer. Controleer wel voor de zekerheid of dit mag, sommige gemeenten hebben eigen regels. Neem in ieder geval jouw eigen identiteitsbewijs mee en vergeet de overlijdensverklaring van de arts of de akte van overlijden met verlof niet.

  • Kist

Een kist is niet verplicht. De overledene mag ook in een lijkwade, maar gebruik wel een opbaarplank en soms is een deksel nodig. Ook kun je zelf een kist maken. Vraag altijd even na of het uitvaartcentrum eigen voorwaarden heeft. 

 

Bekijk hier de boom van SamSam.